در محیط رقابتی امروز، کسب و کارها تنها با خلاقیت و نوآوری کارکنان خود می‌توانند به موفقیت برسند. برای ایجاد خلاقیت در کارکنان، سازمان باید محیطی فراهم کند که ضمن تحریک و تشویق خلاقیت، رفتارهای همسو با ذهن خلاق را نیز به نمایش بگذارد.
ایجاد و افزایش خلاقیت و نوآوری، تکنیک‌های متنوعی دارد که یکی از آن‌ها تکنیک طوفان فکری (Brainstorming) است. این متد می‌تواند خلاقیت افراد را متمرکز کرده به تیم‌ها در یافتن راهکارهای مناسب کمک کند. امروز به شما خواهیم گفت بارش ذهنی یا طوفان فکری چیست و چه کاربردی دارد.
تکنیک طوفان فکری چیست؟
طوفان فکری (Brainstorming)، روشی برای تولید ایده و به اشتراک گذاشتن دانش برای حل یک مشکل تجاری یا فنی خاص است که در آن شرکت کنندگان تشویق می‌شوند، بی وقفه فکر کنند. در این فعالیت گروهی، شرکت کنندگان، هر ایده‌ای که به ذهنشان می‌رسد را فورا به اشتراک می‌گذارند. در پایان جلسه، ایده‌ها دسته‌بندی شده و برای اقدامات بعدی، رتبه‌بندی می‌شوند.
هنگام برنامه‌ریزی یک جلسه طوفان فکری، آنچه اهمیت دارد این است که موضوعی را که باید به پرداخته شود، به وضوح تعریف کنید. علاوه‌براین، ترکیب گروه طوفان فکری نیز مهم است، چرا که باید شامل افرادی باشد که مستقیما با موضوع مورد نظر در ارتباط هستند و می‌توانند ایده‌های جدید و غیرمنتظره‌ای ارائه دهند.
به طور کلی، طوفان فکری به عنوان تکنیکی شناخته می‌شود که در آن هر ایده، بدون توجه به اینکه چقدر خارج از چارچوب است، تشویق می‌شود و هر چه ایده‌های بیشتری تولید شود، بهتر است.
از آنجا که اصطلاح طوفان فکری معمولا در تحلیل کسب و کار مورد استفاده قرار می‌گیرد، برای تحلیل کسب و کار، به صورت زیر تعریف می‌شود:
• فعالیت‌ها به صورت گروهی انجام می‌شود
روش گروهی، به عنوان یکی از روش‌های رایج طوفان فکری مطرح است و چارچوب BABOK از آن پشتیبانی می‌کند. در این روش، چندین ذینفع وجود دارد و از خلاقیت و نوآوری همه اعضای گروه استفاده می‌شود.
• هدف گروه طوفان فکری با هدف گروه تمرکز متفاوت است
یک گروه طوفان فکری، معمولا از ذینفعان سازمانی تشکیل می‌شود که ایده‌هایی تولید می‌کنند که در آیند اصلاح می‌شود. اما یک گروه متمرکز از مشتریانی تشکیل می‌شود که بازخورد خود را در مورد ایده‌هایی که قبلا اصلاح شده، ارائه می‌دهند.
• طوفان فکری برای یک هدف مشخص تعریف شده است
چارچوب BABOK اینطور بیان می‌کند که طوفان فکری، با هدف پاسخ به یک سوالاتی از این دست مطرح شده است:
• چگونه یک مسئله را حل کنیم؟
• چه عواملی سازمان را از حرکت به جلو بازمی‌دارد؟
• چه عواملی ممکن است باعث تاخیر در توسعه شود؟
• برای حل یک مشکل چه کارهایی ممکن است انجام شود؟
به خاطر داشته باشید که طوفان فکری زمانی موثرتر است که به جای پوشش یک طیف گسترده، به دنبال تمرکز بر یک موضوع خاص باشد.
سایت Wikipedia سوال طوفان فکری چیست را به صورت زیر پاسخ می‌دهد:
طوفان فکری وضعیتی است که در آن گروهی از افراد برای ایجاد ایده‌ها و راه‌حل‌های جدید در مورد یک موضوع خاص گرد هم می‌آیند. این افراد می‌توانند آزادانه فکر کنند و ایده‌های جدید پیشنهاد دهند. همه ایده‌ها بدون انتقاد و بررسی یادداشت شده و پس از برگزاری جلسه طوفان فکری، ارزیابی می‌شوند.